Organizm ludzi po osiągnięciu pełni dojrzałości, w miarę upływu lat zwalnia
swoje procesy życiowe i zaczyna pracować mniej wydajniej. W mózgu, w miarę
starzenia się, ubywa komórek, mięśnie tracą siłę, stawy elastyczność, system
trawienny staje się mniej tolerancyjny, a wzrok i słuch ulegają pogorszeniu.
Jest to zupełnie naturalne etapy ludzkiego życia i „trzeci wiek „ nie powinien
kojarzyć się jedynie z problemami zdrowotnymi i koniecznością usunięcia się w
cień codziennego życia. Dzięki utrzymaniu pewnej aktywności oraz przestrzeganiu
diety i odpowiedniej modyfikacji zwyczajów żywieniowych można w pełni
wykorzystać ten okres, a przy tym zachować sprawność i zdrowie. Najważniejsze w
tym czasie jest pozytywne nastawienie do otaczającego świata i nierezygnowanie z
tego, na co naprawdę przychodzi ochota. „Trzeci wiek” to okres, w którym ważną
rolę odgrywa odżywianie. Starsi ludzie mają słabszy organizm i obniżoną
odporność, a wiec nieodpowiednia dieta może doprowadzić do niedoboru białka,
wody, witamin lub składników mineralnych. Zwiększa się wtedy ryzyko zachorowań i
podatności na infekcje, zatrucia i zakażenia. Dieta ludzi starszych jest często
nieodpowiednio zestawiana i monotonna. Stosowanie diety zróżnicowanej, o
prawidłowej wartości energetycznej jest istotną zasadą właściwego żywienia.
Prawidłowe odżywianie powinno obejmować takie produkty jak:
*mleko i jego chude przetwory
*ryby
*drób bez skóry
*ograniczona ilość ciemnego pieczywa
*kasza i makarony
*oleje roślinne w stanie świeżym
*małe ilości tłuszczów
Gwarancją prawidłowego odżywiania jest rozmaitość i różnorodność w doborze
składników potrzebnych do komponowania codziennej diety.
Posiłki powinny być jedzone regularnie i rozsądnych ilościach. Należy raczej
spożywać małe porcje, ubogie w kalorie niż duże, pełne niskowartościowych
produktów. Ważne jest, aby na posiłek poświęcić dużo czasu, jeść powoli, nie
spieszyć się i dokładnie przeżuwać pokarm. Wielu starszych ludzi przybiera na
wadze, co jest wynikiem niedostosowania wartości energetycznej pożywienia do
zmniejszanego tempa przemiany materii. Nie wykorzystana energia odkładana jest w
postaci tłuszczu. Aby nie dopuścić do nadwagi, należy przede wszystkim
przestrzegać diety niskoenergetycznej i ważyć się regularnie. Jeśli przybiera
się na wadze lub chudnie bez wyraźnej przyczyny, należy zasięgnąć porady
lekarza. Większość przypadków otyłości wśród starszych ludzi świadczy o tym, iż
popełniają oni poważne błędy żywieniowe. Deficyt niektórych składników
odżywczych może poprowadzić do różnych schorzeń m.in. do niedokrwistości czy
osteoporozy (łamliwości i kruchości kości) spowodowanej niedoborem wapnia i
witaminy D w diecie w okresie dzieciństwa czy młodości, którego nie można już
zlikwidować w późniejszym wieku.
Aby zwiększyć pobór witamin i minerałów, należy codziennie wypijać sok ze
świeżych warzyw. Dobrze przyjmowane są przez organizm, szczególnie w okresie
jesienno zimowym, pożywne zupy domowej roboty i duszone dania warzywne.
Ważne jest także, aby spożywać wystarczającą ilość pokarmów zawierających
przeciwutleniacze, tzn. żółtopomarańczowe warzywa i owoce, cytrusy oraz owoce
jagodowe i morele. W codziennej diecie powinny znaleźć się również ciemnozielone
warzywa liściaste oraz sałatki przyprawiane wyciskanymi na zimno olejami
roślinnymi, należałoby zaś wykluczyć czerwone mięso, zawierające duże ilości
żelaza, które jest utleniaczem. Aby mózg pozostał aktywny i sprawny,
przynajmniej dwa razy w tygodniu w menu powinny znajdować się tłuste ryby, np.
łosoś, sardynka, tuńczyk, sardela, których mięso jest bogate w wielonienasycone
kwasy tłuszczowe, a także jest źródłem cynku i żelaza. Nawet ryby w puszkach
mogą stanowić doskonała podstawę szybkiej przekąski lub posiłku. Nie wolno
również zapominać na co dzień o kiełkach pszenicy, które można dodawać do prawie
wszystkich przyrządzanych potraw.
Produktem zdrowym i łatwo strawnym jest tofu. W sezonie letnim zaleca się
spożywanie dużej ilości truskawek, malin, czarnych jagód i czarnych porzeczek.
Wspomagają one, podobnie jak seler, kapusta i pory wydalanie z organizmu kwasu
moczowego. Osoby starsze z jadłospisu powinny wyłączyć lub znacznie ograniczyć:
warzywa strączkowe, tj. groch, fasolę, kapustę gotowaną, grzyby, czekoladę,
alkohol, lody. Ze względu na często towarzyszące osobom starszym zaparcia należy
w żywieniu uwzględnić podaż błonnika z warzyw i owoców, spożywanych przede
wszystkim w postaci surówek, oczywiście jeżeli nie ma przeciwwskazań w związku z
dolegliwościami przewodu pokarmowego
|
