Niewydolność nerek to stan, gdy są one niezdolne do usuwania z organizmu wraz z moczem produktów przemiany materii. Nagromadzenie toksyn prowadzi do objawów zatrucia ustroju.
Wyróżnia się dwa rodzaje niewydolności nerek: ostrą i przewlekłą.
Objawy ostrej niewydolności nerek zależą od przyczyn. Zmiany mogą mieć charakter odwracalny, czasem prowadzą do śmierci lub przechodzą w przewlekłą niewydolność nerek. Choroba może wystąpić w każdym wieku, nawet u noworodka. U małych dzieci przebieg ostrej niewydolności nerek jest szczególnie ciężki. Rokowanie zależy od stopnia uszkodzenia nerek i stanu ogólnego pacjenta.
Przewlekła niewydolność nerek może rozwijać się powoli, ma charakter nieodwracalny. Niezależnie od przyczyn wspólną cechą jest nieuchronny postęp choroby.
Rokowanie jest poważne. Jednak w przypadku stosowania się uregulowanego trybu życia, zaleceń dietetycznych można przedłużyć czas bez dializoterapii do kilku lat.

Objawy niewydolności nerek

• bezmocz
• skąpomocz
• obrzęki ciała
• zastój w krążeniu małym
• obrzęk płuc
• obrzęk mózgu (drgawki, zaburzenia świadomości)
• niewydolność krążenia
• nadciśnienie tętnicze

Są to najgroźniejsze objawy ostrej niewydolności nerek.

Dla oceny ich wydolności największe znaczenie ma poziom kreatyniny i mocznika we krwi. Stężenie mocznika jest proporcjonalne do ilości spożytego białka. Osłabienie, brak apetytu, niedokrwistość, nadciśnienie tętnicze, bóle kostne, skłonność do patologicznych złamań kości, aż do śpiączki mocznicowej, to objawy przewlekłej niewydolności nerek. Charakterystyczny jest słodkawo-mdły zapach z ust, świąd skóry, poranne wymioty.

Przyczyny

Przyczyny ostrej niewydolności nerek to zaburzenia ukrwienia nerek prowadzące do niewydolności przednerkowej, choroby kłębuszków nerkowych, miąższu nerek, zatrucia powodujące niewydolność nerkową, zaburzenia odpływu moczu, prowadzące do niewydolności zanerkowej.
Natomiast przyczyny przewlekłej niewydolności nerek to choroby uszkadzające kłębuszki nerkowe, zatrucia, choroby metaboliczne, wady i zakażenia układu moczowego.

Leczenie naturalne

Ważna jest samokontrola pacjenta (codzienne pomiary ciśnienia tętniczego, kontrola masy ciała, diurezy, czyli wydalanego moczu). Należy unikać zakażeń, gdyż chorzy z niewydolnością nerek mają obniżoną odporność.

Dietetyka

Sposób odżywiania zależy od stopnia niewydolności nerek. Ustalany jest indywidualnie dla każdego pacjenta. W przewlekłej niewydolności nerek, należy ograniczyć ilość spożywanego białka, powinno być to białko pełnowartościowe (chude mięso, białka, jaj, twaróg). Tłuszcze najlepiej nienasycone (oliwa z oliwek, olej słonecznikowy, sojowy). Trzeba wykluczyć pokarmy zawierające dużo fosforu – mleko, sery twarde, żółtka jaj, rośliny strączkowe, podroby, ryby, kakao. W przypadku podwyższonego poziomu potasu we krwi ogranicza owoce, warzywa. Ilość spożywanej soli zależy od stopnia upośledzenia czynności nerek. Ilość wypijanych płynów uzależniona jest od ilości wydalanego moczu.

Dializoterapia

W ciężkich przypadkach niewydolności nerek nie można unikać dializoterapii. Jej celem jest oczyszczanie krwi z trujących produktów przemiany materii. Są dwa rodzaje dializoterapii: hemodializa i dializa otrzewnowa. Pierwszy z nich polega na kilkugodzinnych zabiegach wykonywanych w szpitalu, najczęściej 3 razy w tygodniu. Krew jest oczyszczana przy użyciu sztucznej nerki. Drugi może być przeprowadzany w domu. Płyn dializacyjny jest wprowadzany przez cewnik, założony operacyjnie, do jamy brzusznej. Po kilku godzinach, wraz z toksynami mocznicowymi zostaje wymieniony. Jedną z odmian leczenia nerkozastępczego jest automatyczna dializa otrzewnowa, z użyciem tzw. cyklera. Wtedy dializę można prowadzić nawet w czasie snu.