Tarczyca, inaczej gruczoł tarczowy, umiejscowiona jest pod skórą i warstwą mięśni z przodu szyi. Składa się z dwu płatów połączonych tzw. cieśni, z tyłu których leżą gruczoły przytarczyczne. Tarczyca, eden z największych gruczołów dokrewnych, wytwarza tyroksynę, hormon, który kontroluje poziom energii organizmu. Zarówno tarczyca, jak i gruczoły przytarczyczne wchodzą w skład całego układu gruczołów dokrewnych, których wspólną cechą jest wytwarzanie czynnych biologicznie substancji, przekazywanych wprost do krwi, zwanych właśnie hormonami. Są one wydzielane bezpośrednio do krwi, dlatego wywierają wpływ na najodleglejsze narządy.

Wśród zaburzeń związanych z pracą gruczołu tarczowego (tarczycy) wyróżniamy trzy zespoły:

• wole proste
• niedoczynność tarczycy
• nadczynność tarczycy

Wole Proste

Jest to powiększony gruczoł tarczowy, nie związany z nadczynnością hormonalną tarczycy. Jeżeli nie prowadzi do nadczynności tarczycy, nie wymaga interwencji leczniczej, gdyż jest stanem adaptacyjnym, a nie chorobowym. Stanowi jedynie problem kosmetyczny.

Wole to powiększenie gruczołu tarczowego, czasami wrodzone, a niekiedy spowodowane zaburzeniami wydzielania wewnętrznego i nowotworami.

Przyczyna

Podstawową przyczyną tej choroby jest niedobór jodu w wodzie i pożywieniu, które nie zaspokaja potrzeb organizmu.

Objawy

Wyróżniamy tzw. wole młodociane, obserwowane w młodych osób w okresie pokwitania, objawiające się przejściowym powiększeniem tarczycy. Może ono również wystąpić u kobiety podczas miesiączki i w okresie ciąży. Wole proste rozlane, jeżeli nie daje objawów uciskowych, nie jest stanem chorobowym i nie wiąże się z żadnymi dolegliwościami. Jeżeli zaś pojawi się ucisk lub chrypka, wskazana jest natychmiastowa interwencja lekarska w celu usunięcia ucisku. Mogą mu towarzyszyć duszności lub ucisk krtani. W takich wypadkach celowe jest leczenie operacyjne.

Leczenie naturalne

Ziołoterapia

Zaleca stosowanie bogatych w jod roślin, takich jak wodorosty, zwłaszcza morszczyn pęcherzykowaty.

Homeoterapia

Homeopaci mogą zalecić: fucus vesiculosus lub lodium 30.

Akupunktura

Jej działanie pomaga przywrócić prawidłową czynność gruczołu tarczowego.

Wole może powstać w skutek błędów dietetycznych zwłaszcza w niedoborze jodu.

Niedoczynność tarczycy

Niedoczynność tarczycy związana jest z małą aktywnością gruczołu tarczowego i zmniejszeniem produkcji tyroksyny. W zależności od okresu wystąpienia niedoczynności wyróżniamy, dwie postacie tej choroby; obrzęk śluzowaty, czyli niedoczynność u dorosłych i matołectwo, które objawia się gdy niedoczynność występuje u dzieci.

Przyczyna

Najczęstszą przyczyną jest wytwarzanie przez organizm przeciwciał zaburzających funkcje tarczycy i powodujących zmniejszenie produkcji tyroksyn. Choroba ta może być również wywoływana przez deficyt jodu (także wrodzony) lub przez całkowity brak gruczołu.

Zaburzenia przemiany materii są jednym z objawów niedoczynności tarczycy.

Objawy

Do najczęstszych objawów należą:

• ogólna apatia
• nietolerancja zimna
• wypadanie włosów
• szybko pojawiające się zmęczenie
• zaparcia
• bóle mięśni
• obfite krwawienia miesiączkowe
• otyłość
• chrypka

U dorosłych obserwuje się odkładanie dużej ilości substancji śluzowatej w tkankach, zwłaszcza w tkance podskórnej. Dotyczy to przede wszystkim twarzy i kończyn. Chorego charakteryzuje ogólne osłabienie i zmiana wyrazu twarzy. Staje się ona zubożała w ruchy mimiczne, maskowata i obrzęknięta. Skóra jest wtedy blada, sucha i zgrubiała. Powieki są obrzęknięte, a szpary oczne zwężone. Matołectwo, czyli kretynizm, stan niedoczynności tarczycy występujący u dzieci, objawia się zahamowaniem rozwoju fizycznego, psychicznego i płciowego, a także zaburzeniami przemiany materii. Ma miejsce, gdy niedoczynność wystąpi w życiu płciowym lub we wczesnym dzieciństwie. Charakteryzuje się podobnymi objawami jak u dorosłych, tzn. apatia, osłabieniem, szybkim męczeniem, brakiem apetytu, a także zmianami w paznokciach i włosach oraz karłowatością.

Leczenie naturalne

Homeopatia

Przy niedoczynności tarczycy można stosować: Arsenicum - dwa razy dziennie przez pięć dni.

Dietetyka

Według dietetyków niedoczynność tarczycy może wynikać z niedoborów witaminowo- mineralnych np. z niedoboru cynku, witaminy A, selenu, żelaza. Należy oczywiście wzbogacić dietę o produkty zawierające te witaminy i minerały. Inną przyczyną może być również zatrucie toksynami. U takich pacjentów dieta ma na celu przede wszystkim oczyszczenie organizmu.

Uzdrowienie Duchowe

Terapie spirytualne pomagają odbudować równowagę układu wydzielania wewnętrznego, a więc mają wpływ na równowagę całego organizmu. Zaburzenia hormonalne związane są z niedoczynnością tarczycy mogą wynikać, zdaniem terapeutów, z tłumieniem emocji np. z nieumiejętności wyrażania gniewu, co prowadzi do zaburzeń funkcji tarczycy. Stres towarzyszący emocjom zmniejsza się pod wpływem uzdrawiania duchowego, a uwięzione emocje mają szansę wydobycia się na zewnątrz. Takiej terapii powinna towarzyszyć odpowiednia dieta.

Trening Autogenny

Powinien doprowadzić pacjenta do stanu całkowitego relaksu i w konsekwencji do rozładowania napięcia. Słowo autogenny oznacza " stworzony przez siebie " Trening prowadzi do stanu odprężenia oraz związanych z nim zmian fizjologicznych. Badania wykazały, że technika ta ma wpływ normalizujący na tarczycę i może być używana pomocniczo w leczeniu niedoczynności tego organu.

Nadczynność tarczycy

Nadczynność tarczycy związana jest ze wzmożonym wydzielaniem hormonów gruczołu tarczowego i nadprodukcji tyroksyny. W zależności od tego czy nadczynność rozwija się bez wcześniejszych zmian w gruczole tarczowym, czy też na podłożu wola prostego, mówimy o nadczynności pierwotnej lub wtórnej. Przykładem pierwotnej nadczynności tarczycy jest choroba Gravesa-Basedowa.

Nadczynność tarczycy może być spowodowana silnym stresem.

Przyczyna

Podobnie jak w przypadku niedoczynności, nadczynność jest spowodowana wytwarzaniem przez organizm przeciwciał utrudniających pracę tarczycy, prowadzących tym samym do nadprodukcji tyroksyny. Inną przyczyną może być silny uraz psychiczny, np. lęk gniew, zmartwienie, ale także ciąża, zaburzenia hormonalne wieku przekwitania, jakakolwiek ostra lub przewlekła choroba zakaźna.

Objawy

Przyrostowi gruczołu może towarzyszyć wytrzeszcz gałek ocznych i przyspieszenie czynności serca. Ponadto do zasadniczych objawów należą:

• spadek wagi ciała
• drżenie rąk
• nadmierna ruchliwość i wzmożona pobudliwość nerwowa
• zwiększona potliwość
• skłonność do biegunek
• uczucie wzmożonego kołatania serca,
• bezsenność
• zaburzenia miesiączkowania

Poza tym mogą występować różnego rodzaju zaburzenia naczyniowe, takiej jak; uczucie gorąca, lekkie zaczerwienienia twarzy i szyi, wzmożony dermografizm tzn. występowanie zaczerwienienia skóry w miejscu uprzedniego jej potarci.

UWAGA!

Leczenie tarczycy powinno zawsze odbywać się pod kontrola lekarza.

Leczenie naturalne

Ziołolecznictwo

Zadaniem ziół jest wsparcie walczących z chorobą układów narządowych. Z tego powodu zioła stosuje się nie tylko dla usunięcia dolegliwości, ale także by zapobiec jej nawrotowi, odtruć organizm oraz wesprzeć układ odpornościowy i doprowadzić do homeostazy - stanu doskonałej równowagi. Przy lekkiej nadczynności zielarze mogą zalecić zioła działające antagonistycznie w stosunku do tarczycy Skuteczne leczenie polega na zastosowaniu ziół uspakajających, goryczowych oraz dąbrówki rozłogowej - rośliny o właściwościach szczególnie przydatnych w leczeniu tego schorzenia. Zaleca się picie herbaty z ziół tonizujących układ dokrewny, składającej się z mieszaniny: dąbrówki rozłogowej, pokrzywy zwyczajnej, kozłka lekarskiego i krwawnika pospolitego.

UWAGA!

Konieczne są regularne badania krwi, aby oznaczyć stężenie hormonów tarczycy.

Herbatkę z ziół tonizujących układ hormonalny należy pić trzy razy dziennie przez dłuższy czas.

Akupunktura

Zabiegi mające na celu pobudzenie przepływu energii w meridianach odpowiadających za właściwości działania tarczycy.

Joga

Istnieje system ćwiczeń, który za pomocą układów ciała i techniki medytacji doprowadza do oczyszczenia ciała, umysłu i ducha. Joga odpręża i uczy kontrolować stres i destrukcyjne emocje. W przypadku nadczynności tarczycy pomocne bywają techniki jogi- łagodne rodzaje asan, czyli ćwiczenia postawy ciała, ćwiczenia relaksacyjne, pranajama, czyli sposób oddychania i medytacja połączona ze skupieniem uwagi na określonym dźwięku.

Ćwiczenie jogi pomagają złagodzić stres, który może zaburzać prawidłowe działania tarczycy.

Terapia Polarity

Zmierza do wyrównania w ciele dodatnich i ujemnych energii w celu zapewnienia pełni psychicznego, fizycznego i emocjonalnego zdrowia. Rola terapii nie sprawdza się jedynie do uwolnienia zablokowanej w ziele energii, ale jej celem jest także rozwiązanie problemów, które spowodowały tę blokadę.

Dietetyka

Fachowcy zalecają stosowanie diety z dużą ilością warzyw i nabiału. Wskazane jest jedzenie produktów zawierających dużo witaminy A, takich jak morele, dynia, marchew, kapusta, soja, orzechy.

Witamina A łagodzi w znacznym stopniu nadczynność tarczycy.

Kymatyka

Terapia polega na wykorzystaniu fal akustycznych przepływających przez chory organ, które swoją częstotliwością odpowiadają częstotliwości drgań zdrowych komórek.

Homeopatia

Przy nadczynności tarczycy można stosować:

• Iodum - przy uczuciu gorąca w nadaktywności i obsesjach, zwłaszcza w osób ciemnowłosych i ciemnookich
• Natrium mur. - przy zaparciach, kołatania serca i ziemistej cerze,
• Belladonna - przy zaczerwienieniu twarzy i wytrzeszczu oczu
• Lycopus - przy dudniącym i przyspieszającym rytmie serca.

Trening Autogenny

Podobnie jak w przypadku innych chorób tarczycy, trening autogenny może być wykorzystywany jako sposób osiągnięcia całkowitego relaksu, prowadzącego do odprężenia organizmu. Stymuluje on pracę gruczołu tarczowego. W przypadkach łagodnych technikę można stosować nawet w celu uniknięcia konieczności leczenia środkami farmakologicznymi.

Tai Chi

Jest to łagodna sztuka walki, będąca kombinacją medytacji i płynnych ruchów. Jej celem jest poprawa zdrowia ciała i umysłu. Regularnie praktykowana może uwolnić pacjenta od stresu, poprawić jego przemianę materii i wzmocnić układ odpornościowy.

Chińczycy tradycyjnie praktykują tai chi na świeżym powietrzu.