Blog - Poród - zalecenia ogólne Vitamarket.pl

Poród to kulminacyjny moment, który fizjologicznie występuje po 38-42 tygodniach ciąży. W organizmie kobiety ciężarnej dokonuje się wiele przemian ułatwiających osiągnięcie właściwego stopnia dojrzałości płodu i rozpoczęcia życia poza organizmem matki oraz przygotowujących kobietę do procesu porodu. Od dwóch do trzech tygodni przed porodem zwykle zauważa się obniżenie dna macicy, co jest to związane ze zastępowanie główki płodu w dół miednicy oraz pochylenie się macicy ku przodowi. Kobieta ma lepsze samopoczucie, zauważa ulgę w oddychaniu. W tym samym okresie pojawiają się krótkie i nieregularne skurcze macicy, nazywane skurczami przepowiadającymi, które jednak mijają, nie nasilają się i nie stają się intensywniejsze.

Oznaki porodu

Poród rozpoczyna się w momencie wystąpienia regularnej czynności skurczowej macicy, przynajmniej co 10 minut, powodującej skracanie się szyjki macicy i rozwieranie jej ujścia. Na początku porodu następuje także wypadnięcie krwistego czopu śluzowego z kanału szyjki macicy, który zamyka ją przez cały okres ciąży. Następuje pękniecie pęcherza płodowego, co zdarza się w dowolnej chwili porodu. Jeżeli kobieta zauważy wypływ wód płodowych, powinna niezwłocznie udać się do szpitala, nawet gdy nie odczuwa jeszcze skurczów, ponieważ dochodzi wtedy do możliwości rozwoju wewnątrzmacicznego zakażenia.

9 miesięcy ciąży dzieli się na 3 etapy. Każdy z nich charakteryzuje się szczególnymi zmianami w organizmie matki i płodu.

Poród dzieli się na cztery okresy:

Pierwszy okres - trwa od początku porodu, do całkowitego rozwarcia się szyjki macicy (do około 10 cm). Nazywa się okresem rozwierania.
Drugi okres - rozpoczyna się z chwilą całkowitego rozwarcia ujścia, a kończy urodzeniem noworodka.
Trzeci okres - zaczyna się po urodzeniu dziecka, a kończy wydaleniem łożyska.
Czwarty okres - jest to umowny wczesny okres poporodowy, tj. 2-godzinny ścisły nadzór po urodzeniu dziecka.

Przebieg porodu

Średni czas trwania poszczególnych okresów porodu

	Pierwszy okres	Drugi okres	Trzeci okres
Pierwiastka	9-15 h	1-2 h	15-30 min
Wieloródka	7-9 h	0,5-1 h	5-15 min

Pierwszy okres - w tym czasie mięsień macicy kurczy się, rozwierając szyjkę, przez którą musi przejść dziecko w czasie porodu. Skurcze występujące zwykle na początku porodu są słabe, w miarę postępu porodu zwiększa się ich siła, częstotliwość i czas trwania. Są one silnej odczuwalne przez rodząca. Stan płodu ocenia się przez kontrolowanie jego czynności serca za pomocą kardiotokografu lub słuchawki położniczej, co 15 minut przez co najmniej 15-30 sekund. Postęp porodu można ocenić badaniem wewnętrznym i zewnętrznym. Badanie wewnętrzne wykonuje się u każdej rodzącej i powtarza w zależności od sytuacji położniczej. Z uwagi na możliwości zakażenia wykonuje się je z zachowaniem zasad aseptyki. Badanie zewnętrzne umożliwia ocenę obniżania się tzw. części przodującej - tej części płodu, która znajduje się najniżej kanale rodnym. Badanie wewnętrzne pomaga ocenić rozwieranie się ujścia i mechanizm porodowy.

Metody pomagające w pierwszym okresie porodu:

spacerowanie w przerwach pomiędzy skurczami: ruch pomaga w opanowaniu bólu. Podczas skurczu można przyjąć najwygodniejszą pozycję, np. stojącą, opierającą się o partnera, krzesło lub łóżko, albo pozycję siedzącą na krześle, wspierając ramiona i głowę na oparciu i poduszkach
przez cały czas należy starać się prostować kręgosłup, aby główka dziecka naciskała dokładnie na szyjkę macicy, wtedy skurcze są efektywniejsze
koncentrowanie się na prawidłowym oddychaniu uspokaja i odwraca uwagę od bólu. Najlepiej koncentrować się zawsze tylko na danym skurczu, który właśnie trwa, i wyobrażać go sobie jako falę, którą trzeba pokonać, by dojść do dziecka
rozluźnienie mięśni w przerwach między skurczami pozwala zachować więcej energii na później
należy często oddawać mocz, aby pełen pęcherz nie blokował drogi dziecku
podczas bólów w krzyżu ulgę przynosi mocne pochylenie się do przodu i oparcie się na dłoniach, np. pozycja na czworakach, oraz poruszanie miednicą w przód i w tył w czasie skurczu. W przerwach miedzy skurczami chodzenie i rozcieranie pleców lub przełożenie do krzyża ciepłego termoforu.
umiejętność prawidłowego oddychania w pierwszym okresie porodu również znacznie go ułatwia.

Oddychanie w pierwszym okresie porodu :

Wdech - głębokie oddychanie, płytkie oddychanie, głębokie oddychanie

Okres przejścia - to najtrudniejszy moment porodu, występuje pod koniec pierwszego okresu. Skurcze są wtedy najsilniejsze, trwają około minuty i tyle samo trwają przerwy między nimi, jest więc mało czasu na odpoczynek.

Drugi okres - charakteryzuje się tym, że skurcze macicy są wspomagane parciem rodzącej. Skurcze parte występują najczęściej samoistnie, na drodze odruchu przez nerwy rdzeniowe, niezależnie od woli rodzącej. Po kilku skurczach partych w szparze sromowej ukazuje się główka dziecka. Po kolejnych skurczach ukazuje się coraz większa część potylicy. Główka napina krocze. Gdy krocze jest silnie napięte, w celu uniknięcia jego pęknięcia, lekarz lub położna często decydują się na jego nacięcie. Nacięcie krocza jest zabiegiem mającym na celu ochronę główki płodu przed możliwością urazu oraz ochronę tkanek krocza przed pęknięciem. Następnie ukazuje się część ciemieniowa główki, rodzi się twarzyczka a dalej barki i miednica dziecka. Prowadzenie porodu na tym etapie polega na ścisłym współdziałaniu rodzącej z położną w regulacji siły i czasu parcia.

Pozycje pomagające w drugim okresie:

pozycja kuczna to doskonała pozycja do parcia, gdyż miednica jest wtedy szeroko otwarta, a siła ciężkości pomaga wypchnąć dziecko na zewnątrz;
pozycja na klęczkach jest również bardzo dobra i mniej męcząca od poprzedniej. Kobieta klęcząc opiera się na ramionach partnera i położnej. Wygodna może też okazać się pozycja na czworakach;
najczęściej stosowaną pozycją podczas parcia jest pozycja siedząca, z plecami opartymi mocno na poduszkach. Należy przyciskać brodę do mostka, a dłońmi chwycić uda pod kolanami. W przerwach między skurczami można odpoczywać na poduszkach.

Przeć należy równomiernie przez cały czas występowanie skurczów, starając się w przerwach odprężać mięśnie dna miednicy. Nie trzeba za wszelką cenę kontrolować czynności zwieraczy. Zaraz po narodzinach dziecka lekarz ocenia stan zdrowia noworodka: jego oddech, czynność serca, kolor skóry, napięcie mięśni i reakcję na bodźce wg skali Apgar, w zakresie od 0 do 10 pkt. Jeżeli dziecko normalnie oddycha i pierwsza ocena wypada pomyślnie, matka od razu może przytulić je do siebie i przystawić do piersi, co ma bardzo duże znaczenie dla dziecka i dla rozpoczynającej się laktacji.

Dla zdrowych noworodków punktacja wg skali Apgar wynosi 7-10.

Trzeci okres - po urodzeniu dziecka rozpoczyna się okres oddzielania i wydalania łożyska. mechanizm oddzielania się łożyska jest uzależniony od obkurczania się macicy i zmniejszania powierzchni przylegania łożyska do macicy. Po wydaleniu łożyska następuje zahamowanie krwawienia z miejsca przyczepu łożyskowego, co dokonuje się przez zaciśnięcie naczyń podczas obkurczania się macicy oraz dzięki układowi krzepnięcia krwi. lekarz zawsze ogląda łożysko zaraz po jego wydaleniu, aby ocenić, czy urodziło się w całości, gdyż jego pozostałości w macicy mogłyby stać się przyczyną krwawienia lub zakażenia. Następnie we wziernikach ocenia całość kanału rodnego.

Po zeszyciu oraz opatrzeniu nacięcia i ewentualnych obrażeń kanału rodnego lekarz sprawdza wysokość i obkurczanie się dna macicy, krwawienie i stan ogólny pacjentki. Obserwację taką prowadzi się przez dwie godziny.

Podczas ostatnich dwóch tygodni ciąży waga ciała kobiety może się zmniejszyć. Jest to oznaka osiągnięcia przez dziecko pełnej dojrzałości i sygnał, że poród może się rozpocząć w ciągu dziesięciu dni.