Migrenowe bóle głowy stanowią problem epidemiologiczny, diagnostyczny i terapeutyczny. Powszechnie występuje niedostateczna znajomość istoty migreny. Głównym jej objawem jest ból głowy, często jednostronny, o charakterze pulsującym z towarzyszącymi nudnościami, światłowstrętem, nadwrażliwością na dźwięki i zapachy. Blisko 25% kobiet i 9% mężczyzn doświadcza migreny. Jednak mimo tak znacznego rozpowszechnienia, migrena bardzo rzadko jest rozpoznawana i leczona. Brak właściwego postępowania z migreną znacznie pogarsza jakość życia pacjentów. Migrenowe bóle głowy mogą ograniczać sprawność fizyczną i psychiczną. Stanowią one poważny problem zdrowia publicznego. Choroba ta znacznie pogarsza jakość życia pacjenta, wpływa również w dużym stopniu na jego rodzinę. W Polsce nie ma danych dotyczących liczby chorych na migrenę. W USA problem ten dotyczy około 30 milionów osób. W Stanach Zjednoczonych osoby z bólami migrenowymi opuszczają średnio 4 – 6 dni roboczych, co w skali roku daje ok. 65 – 150 milionów dni roboczych. Szacowane koszty pośrednie i bezpośrednie migreny to ok. 17 miliardów dolarów rocznie. Migrena występuje najczęściej u ludzi w okresie ich największej aktywności zawodowej, która zwykle potęguje ból migrenowy. Konieczne jest szybkie rozpoznanie i wdrożenie skutecznych metod leczenia bólów głowy, zgodne z nowoczesnymi poglądami.
Migrena jako przyczyna niepełnosprawności
Niepełnosprawność jest zjawiskiem trudnym do zdefiniowania, dotyczy zarówno biologicznych jak i psychospołecznych stanów dysfunkcji. Różnorodność przyczyn niepełnosprawności związana jest z mnogością dysfunkcji organizmu, dlatego też definicje niepełnosprawności są niedoskonałe. Według funkcjonującej w krajach Unii Europejskiej definicji, osoba niepełnosprawna „na skutek urazu, choroby lub wady wrodzonej ma poważne trudności albo nie jest zdolna wykonywać czynności, które osoba w tym samym wieku jest zdolna wykonywać”. Powodem ograniczenia sprawności pacjenta może być migrena - choroba mająca stały negatywny wpływ na jego funkcjonowanie w rodzinie, pracy, społeczeństwie. Migrena cechuje się napadowym bólem głowy, najczęściej jednostronnym, z towarzyszącymi mu nudnościami oraz wymiotami. Wpływ tego rodzaju bólów na pacjentów i ich rodziny jest ogromny.
Migrena znacznie zaburza jakość życia pacjenta, poprzez dokuczliwość napadów oraz lęk przed ich powtórzeniem się. Wielu pacjentów zgłasza znaczne upośledzenie sprawności.
- W przypadku lekkich napadów migreny pacjent może pracować lub wykonywać inne zajęcia, jednak jego aktywność jest obniżona.
- W średniociężkim napadzie pacjent nie jest w stanie pracować.
- W napadzie ciężkim pacjent przez ból jest zmuszony do położenia się w łóżku (zwykle w odizolowanym, ciemnym i cichym pomieszczeniu), wymaga opieki.
Przyczyny migreny
Klasyfikacja migren opiera się na cechach klinicznych, głównie obecności lub braku charakterystycznej aury przed początkiem bólu (klasyfikacja wg. International Headache Society). Aura zwykle obejmuje zaburzenia widzenia. Inne objawy prodromalne (czyli poprzedzające) to nudności, podwyższona percepcja (wrażliwość na bodźce otoczenia), napad chęci jedzenia, zmiany nastroju. Skłonność do migreny zdaje się być dyspozycją dziedziczną. Wielu dotkniętych nią może podać czynniki wyzwalające:
- środki spożywcze obciążające wątrobę, jak czekolada, niektóre rodzaje sera, tłuste pożywienie i alkohol
- u kobiet zmiany hormonalne, ciąża
- obciążenia fizyczne i psychiczne
- wpływy środowiska naturalnego, jak silny wiatr i jaskrawe światło
- stres
Migrena znacznie zaburza jakość życia pacjenta, poprzez dokuczliwość napadów oraz lęk przed ich powtórzeniem się. Wielu pacjentów zgłasza znaczne upośledzenie sprawności. Właściwa diagnostyka ma niebagatelne znaczenie dla właściwego leczenia migreny. Skuteczne leczenie pozwala doraźnie na przywrócenie zdolności pacjenta do funkcjonowania, a długofalowo na ograniczenie częstotliwości i nasilenia migreny, ograniczenie niesprawności i poprawę jakości życia.
