Dzięki programowi i obowiązkowych szczepień ochronnych błonica (dyfteryt) w Polsce występuje bardzo rzadko (kilka przypadków rocznie). Jednak ze względu na częste wyjazdy zagraniczne, powinniśmy się zawsze upewnić, czy w kraju, do którego wyruszamy, nie ma aktualnie epidemii błotnej.
Taka sytuacja miała miejsce w latach 90` na terenach było Związku Radzieckiego. Zmarło wtedy, w ciągu 5 lat, z powodu błonicy kilka tysięcy ludzi. Najbardziej narażone są dzieci, które zostały zwolnione ze szczepień. Zwolnienia takie dotyczą np. pacjentów z uszkodzeniem ośrodkowego układu nerwowego. Okres wylęgania choroby, takiej jak czas jaki upłynął od chwili zakażenia do wystąpienia objawów choroby, wynosi 2-5 dni. Chory może zakażać inne osoby już na 2 dni przed wystąpieniem objawów chorobowych.

Objawy błonicy

Błonica gardła charakteryzuje się obecnością na migdałkach podniebiennych nalotów błotnistych, które bardzo mocno przylegają do podłoża. Przy próbie ich oderwania dochodzi do krwawienia. Węzły chłonne szyjne ulegają powiększeniu, są tkliwe i nierzadko zbite w pakiety.
Temperatura ciała jest podwyższona ale rzadko przekracza 39^oC. Czynność serca jest przyspieszona dużo bardziej niż w przypadku innych chorób przebiegających z gorączka. Ciśnienie tętnicze krwi jest obniżone. Charakterystyczna jest bladość powłok skórnych, podkrążenie oczu u cierpiący wyraz twarzy. W ciężkiej postaci choroby obserwowany jest objaw „szyi Nerona”- na skutek dużego powiększenia węzłów chłonnych dochodzi do wyrównania zarysów szyi. Kiedy dochodzi do zajęcia serca, obserwowane są zaburzenia rytmu serca. Na skutek porażenia niektórych nerwów dochodzi do trudności w połykaniu, niedowładu podniebienia miękkiego.

• Błonica krtani (krup) dotyczy dzieci w pierwszych latach życia. Ma zazwyczaj bardzo gwałtowny przebieg. Zaczyna się chrypką, a prowadzić może do niewydolności oddechowej. Jeśli nie zostanie udzielona pomoc, to dochodzi do śmierci na skutek uduszenia.

• Błonica nosa dotyczy zazwyczaj niemowląt rzadko dochodzi do powikłań.

• Błonica skóry to najczęściej zakażenie przyranne

Przyczyny

Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową, podczas kaszlu, kichani wraz z kropelkami śluzu roznoszone są bakterie. Możliwe jest również wniknięcie bakterii do organizmu przez zranioną skórę.
Chorobę wywołuje bakteria maczugowiec błonicy (Corynebacterium diphteriae), który produkuje egzotoksynę. Po przedostaniu się do krwi dociera ona do ważnych dla życia narządów - serca, nerek, nadnerczy, wątroby i prowadzi do ich uszkodzenia.

Leczenie konwencjonalne

Należy niezwłocznie podać osobie zakażonej antytoksynę błoniczą, która neutralizuje egzotoksyny. W celu zapobieżenia rozprzestrzenianiu się tej groźniej chorobie trzeba izolować osobę zakażoną. W ciężkich przypadkach nawet w warunkach oddziału intensywnej opieki medycznej, ponieważ może wystąpić konieczność stosowania oddechu kontrolowanego (za pomocą respiratora) oraz monitorowania czynności serca, płuc i układu nerwowego.
Podczas hospitalizacji podawany jest zazwyczaj antybiotyk, po to by zwalczyć zakażenie. Zaleca się ponadto leżenie w łóżku niekiedy nawet przez 2-3 miesiące. Podaje się witaminy B1, B2, B3, B6, B12, C i kokrboksylazę.

Leczenie naturalne

Leczenie alternatywne ma w przypadku wystąpienia błonicy jedynie działanie uzupełniające.

Aromaterapia

Wykorzystuje się łagodne zapachy o działaniu kojącym, gdyż chory jest zazwyczaj rozdrażniony, niespokojny. W pokoju pacjenta można rozwiesić ręczniki nasączone wodą z dodatkiem olejków eterycznych np. chabrowego.

Masaż

Masaż lecznicy stosowany jest w okresie zdrowienia. Ma na celu przywrócenie prawidłowego napięcia mięśniowego.