Jest to dość rzadko spotykana choroba, którą cechuje nadmierne wchłanianie żelaza w jelitach i nadmierne w związku z tym odkładanie się związków żelaza (ferrytyny i hemosyderyny) we wszystkich tkankach organizmu, a zwłaszcza w wątrobie i trzustce.

Objawy hemochromatozy

Wrodzona hemochromatoza cechuje się powolnym trwającym lata, gromadzeniem żelaza w tkankach, które poprzez to ulegają zwyrodnieniu i zwłóknieniu. Zmiany obejmują głównie wątrobę, śledzionę, trzustkę. Stwierdza się także odkładanie hemosyderyny w mięśniu sercowym, w nerkach, w błonie śluzowej żołądka i w nadnerczach. Występuje charakterystyczna triada objawów: marskość wątroby, cukrzyca i przebarwienia skóry. Przebarwienia obserwuje się głównie na twarzy, przedramionach, w pachwinach oraz na grzbietach rąk. Brązowe zabarwienie może wystąpić także na błonie śluzowej jamy ustnej. W początkowym okresie choroby dominują objawy charakterystyczne dla cukrzycy: nadmierne pragnienie, zwiększona ilość moczu. Następnie w przebiegu choroby mogą pojawiać się także typowe dla cukrzycy powikłania, jak zmiany oczne, polineuropatie i niewydolność nerek.

Przyczyny hemochromatozy

Przyczyny choroby nie są jednolite. Decydujące znaczenie przypisuje się wrodzonym zaburzeniom metabolizmu, nadmiernemu wchłanianiu żelaza w wyniku obniżenia tzw. progu jelitowego, czyli zdolności przenikania żelaza przez błonę śluzową. Niekiedy choroba może rozwinąć się jako zjawisko wtórne w wyniku nadmiernego spożywania preparatów żelaza, wielokrotnie przetaczania krwi, alkoholizmu oraz w zaburzeniach czynności trzustki i wątroby.

Leczenie naturalne - dietetyka

Postępowanie lecznicze sprowadza się do usunięcia z pożywienia potraw zawierających duże ilości żelaza oraz usuwaniu nadmiaru żelaza z organizmu. Jeśli chodzi o pokarmy zawierające duże ilości żelaza, to oczywiście są nimi wszelkie czerwone mięsa i wątróbki. Niestety chorzy na tę chorobę mogą spożywać tylko niewielkie ilości tych produktów. Powinni jednak pamiętać o odpowiednim dowozie białka, także umiarkowanym, a więc muszą go otrzymywać wraz z innymi produktami jak ryby, warzywa, rośliny strączkowe, orzechy. Dieta ta jest generalnie dość skomplikowana i dlatego najlepiej jest poradzić się w tym względzie specjalisty. Pamiętajmy bowiem, że pierwsze objawy, choroby to objawy związane i niedomaganiami trzustki, i rozwijającą się cukrzycą, tak, że obok diety dla choroby podstawowej, pacjent musi również przestrzegać diety cukrzycowej.

Spróbujmy ująć w kilku punktach najważniejsze zalecenia przeciwcukrzycowe. Wyglądają one następująco:

• Należy jeść więcej ryb, roślin strączkowych, orzechów, ziaren i brokułów. Należy pozbyć się nadwagi ograniczyć spożycie tłuszczów, gdyż sprzyjają one oporności na insulinę.
• Dieta powinna zawierać spore ilości błonnika, przetwory zbożowe z grubego przemiału, ziemniaki, ryż , owies i wyjątkowo korzystne rośliny strączkowe. Trawienie pokarmów bogatych we włókna zabiera więcej czasu niż cukrów prostych, dzięki temu uzyskiwany z nich cukier wchłaniany jest powoli, a insulina, czy pozostała własna, czy też podana z zewnątrz ma także czas zadziałać.
• Spożycie pokarmów słodkich może być tylko minimalne, natomiast zalecany jest odpowiedni do możliwości wysiłek fizyczny, który także sprzyja regulacji poziomu cukru w organizmie.

Jeśli wszystkie metody ograniczenia ilości żelaza w diecie zawodzą, niegdyś wykonywano upusty krwi, obecnie podaje się substancje farmakologiczne, ingerujące w metabolizm żelaza. Przeciwwskazane jest picie alkoholu i zażywanie bez porozumienia z lekarzem wszelkiego rodzaju leków.

Ziołolecznictwo

Korzystne działanie w cukrzycy wykazują następujące zioła: korzeń mniszka i kozłka lekarskiego, liść borówki czernicy, pokrzywy, brzozy, szałwii, kwiat bzu czarnego, owoc jałowca, ziele fiołka, trójbarwnego i rutwicy lekarskiej, natomiast gdy zaczynają się problemy z czynnością wątroby, można spróbować poniższych preparatów:

• korzeń rzewienia
• owoc kminku
• ziele drapacza lekarskiego
• ziele dziurawca
• dymnicy pieprzowej
• liść mięty